Σαν σήμερα... 22 Νοέμβρη 1938, δολοφονήθηκε με άγρια βασανιστήρια, στις Φυλακές της Κέρκυρας, ο κομμουνιστής ήρωας Χρήστος Μαλτέζος...

Στις 22 Νοέμβρη του 1938, λίγες μέρες πριν συμπληρωθούν τα 16 χρόνια από την ίδρυση 
της ΟΚΝΕ, ακριβώς στην επέτειο των 20 χρόνων από την ίδρυση του ΚΚΕ, άφησε την 
τελευταία του πνοή, στις φυλακές της Κέρκυρας όπου εκρατείτο, μια από τις ηρωικότε-

ρες μορφές του ελληνικού κομμουνιστικού κινήματος, ο νεολαίος επαναστάτης, ο Γραμ-

ματέας της Ομοσπονδίας Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδας Χρήστος Μαλτέζος. 

Ο θάνατός του ήταν αποτέλεσμα φρικτών βασανιστηρίων στα οποία τον υπέβαλαν τα 
όργανα της μεταξικής δικτατορίας. Το κενό που άφηνε πίσω του δυσαναπλήρωτο. 
Το παράδειγμά του ξεχωριστό. «Στην Ακροναυπλία, γράφει ο Βασίλης Μπαρτζιώτας, 
έπειτα από τη δολοφονία του Χ. Μαλτέζου, απαγγέλλαμε ένα σονέτο (δεν ξέρω ποιος 
το έγραψε) και θυμάμαι μόνο μία στροφή: "Σύντροφοι, τον Χρήστο Μαλτέζο 
σκότωσαν, έναν απ' αυτούς που ξέραν τι είναι ζωή και τη δόσαν!"».

Ο Χρήστος Μαλτέζος συνελήφθη από τα όργανα της μεταξικής δικτατορίας το Μάη του 
1938. Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποίησε η Ασφάλεια το 1949 ο Χρ. Μαλτέζος 
συνελήφθη, από στις 20 Απριλίου του 1938, γύρω στις 8.30 μ.μ., σε μία από τις παρόδους 
στους πρόποδες του Λυκαβηττού. Για να μπορέσουν μάλιστα οι αρχές να φτάσουν στη 
σύλληψή του χρειάστηκε να καταφέρουν ισχυρά χτυπήματα στις φοιτητικές οργανώσεις 
της ΟΚΝΕ.
Όταν συνελήφθη ο Μαλτέζος είχε πάνω του κοινή προκήρυξη της Οργάνωσης Αθήνας της 
ΟΚΝΕ και της Σοσιαλιστικής Πρωτοπορίας που πληροφορούσε τους νέους ότι είχε επέλθει 
συμφωνία για τη συγκρότηση «Λαϊκού Μετώπου Νεολαίας» μεταξύ της ΟΚΝΕ, της Σοσια-
λιστικής Πρωτοπορίας, της Δημοκρατικής Νεολαίας σε κοινή σύσκεψη που είχε πραγματο-
ποιηθεί τις μέρες του Πάσχα.
Ο Χρήστος Μαλτέζος βασανίστηκε άγρια από τα αστυνομικά όργανα για να προβεί σε 
αποκαλύψεις, αλλά δεν υπέκυψε. Έτσι παραπέμφθηκε σε δίκη όπου καταδικάστηκε σε 
4 1/2 χρόνια φυλάκιση και δύο χρόνια εκτόπιση στην Ακροναυπλία. Στη συνέχεια μετα-
φέρθηκε στην Κέρκυρα όπου υπέστη τα πάνδεινα για να υπογράψει δήλωση μετανοίας. 
Συγκεκριμένα τον έριξαν στην Αχτίνα Θ' όπου κρατούνταν ο Ν. Ζαχαριάδης και άλλα 
στελέχη του Κόμματος. Του έκαναν φάλαγγα, τον έκαιγαν με καυτό λάδι, αποπειράθηκαν 
να του καρφώσουν πέταλα στα πόδια. Αναγκάστηκε να κηρύξει απεργία πείνας παραμέ-
νοντας αλύγιστος. Εν τω μεταξύ τα βασανιστήρια συνεχίζονταν χωρίς όμως αποτέλεσμα. 
Λίγες ημέρες αργότερα, στις 22/11/1938, τον αποτελείωσαν. Σύμφωνα με όσα δημοσιο-
ποίησε η Ασφάλεια το 1949 ο Χρ. Μαλτέζος «διέφυγε των χεριών των φυλάκων και ερρίφ-
θη από το παράθυρον του διαδρόμου εις το κενόν, αυτοκτονήσας». Πρόκειται για την 
κλασική μέθοδο εξόντωσης κρατούμενων που ακολουθούσαν οι αρχές ασφάλειας, τη 
γνωστή εκπαραθύρωση, που πέταγαν τον κρατούμενο από το παράθυρο στο κενό ούτως 
ώστε το έγκλημα να δείχνει αυτοκτονία. Έτσι πέθανε ο Χρ. Μαλτέζος. 

Αξίζει όμως να κλείσουμε αυτό το σημείωμα δίνοντας το λόγο στο Ν. Ζαχαριάδη, ο οποίος
στη σύντομη ιστορία του για το ΚΚΕ έγραψε για το Χρ. Μαλτέζο : «Στις 22 Νοέμβρη 
1938, εδώ στην Κέρκυρα, ένας ήρωας, ο Χρ. Μαλτέζος πέθανε. Και ένας προ-
δότης, ο Μανωλέας έκανε δήλωση. Συμβολική σύμπτωση. Αναδείχνοντας τέ-
τοιους ήρωες και ξεκαθαρίζοντας τέτοιους προδότες, το ΚΚΕ στέρεα, ακλόνη-
τα, αποφασιστικά, βαδίζει προς τη νίκη, παρ' όλες τις δυσκολίες, τις θυσίες 
και τις προδοσίες».

*Από τον Κυριακάτικο Ριζοσπάστη (18 Νοέμβρη 2001)