20 Νοέμβρη 1946... Η σφαγή στην Ξηρόβρυση του Κιλκίς, με δράστες παρακρατικά καθάρματα, πρώην συνεργάτες των δυνάμεων κατοχής...

Όπως αναφέρει ο Ηλίας Μεταλλίδης (γεννημένος στην Ξηρόβρυση και μέλος του ΚΚΕ 
και της ΕΠΟΝ) στο βιβλίο του «Θυμόμαστε, Διδασκόμαστε, Προχωράμε»:

«Το χωριό Ξηρόβρυση, που βρίσκεται στο νομός Κιλκίς, πέντε χιλιόμετρα από την πόλη… 
ήταν ένα από τα οργανωμένα χωριά της περιοχής μας. Το χωριό δημιουργήθηκε το 1921 
με την εγκατάσταση στην περιοχή αυτή των παλιννοστούντων Ποντίων, που βρέθηκαν 
στην Ελλάδα μετά τον ξεριζωμό τους από τα πάτρια εδάφη τους… το χωριό ήταν 100% 
οργανωμένο με αριστερές ιδέες, από την εποχή της δικτατορίας του Μεταξά που το ΚΚΕ 
βρισκόταν σε βαθιά παρανομία. Με την κήρυξη του πολέμου τα στελέχη του ΚΚΕ βγήκαν 
μπροστάρηδες και καλούσαν τον κόσμο σε αντίσταση στον εισβολέα».
Οι κάτοικοι της Ξηρόβρυσης συμμετείχαν μαζικά στο εργατικό κίνημα πριν τον πόλεμο 
αλλά και στον αντιφασιστικό αγώνα μέσα από το ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ. Αυτός ήταν και 
ο πραγματικός λόγος που το χωριό βρέθηκε στο στόχαστρο των παρακρατικών φασιστών 
στο ξεκίνημα κιόλας του εμφυλίου. Μάλιστα ένας από τους αρχηγούς των ανταρτών της 
περιοχής, ο Π. Σαββίδης, καταγόταν από την Ξηρόβρυση.

Η αφορμή για τη σφαγή δόθηκε όταν στις 18 Νοέμβρη του 1946 αντάρτες του Κιλκίς 
επιτέθηκαν κατά της φρουράς του σιδηροδρομικού σταθμού των Μουριών. Η μάχη δεν 
κράτησε πολύ. Οι αντάρτες υποχώρησαν γρήγορα.
Αμέσως ειδοποιήθηκαν οι κάτοικοι της Ξηρόβρυσης για την πιθανότητα αντιποίνων 
και οι 300 από τους 450 διέφυγαν στο Κιλκίς.
Δυο μέρες μετά το περιστατικό των Μουριών οι παρακρατικές ομάδες του Λαζίκ (Λάζα-
ρου Αβραμίδη) και τον Μπουντουβάκη (παλιοί δωσίλογοι ΠΑΟτζίδες που μετεξελίχθηκαν 
σε ΜΑΥδες μετά την επέμβαση των Άγγλων) μπλόκαραν τις δύο εξόδους του χωριού και 
επιδόθηκαν σε ένα πολύωρο όργιο δολοφονιών και καταστροφών. Κατέκαψαν πάνω από 

100 σπίτια, σκότωσαν 47 αμάχους, στην πλειοψηφία τους γυναίκες και παιδιά και τραυμά- 
τισαν πολλούς ακόμη.
Τα περισσότερα θύματα βιάστηκαν κατ’ επανάληψη πριν δολοφονηθούν. Φυσικά το επί-
σημο κράτος που γνώριζε το γεγονός, δεν παρενέβη, αν και η Χωροφυλακή βρισκόταν 
πολύ κοντά.
Χαρακτηριστικό της αγριότητας της παρακρατικής συμμορίας είναι το γεγονός ότι πολλά 
από τα θύματα της επίθεσης αφού ξυλοκοπήθηκαν άγρια και βιάστηκαν, μεταφέρθηκαν 
στην πλατεία του χωριού και σφάχτηκαν στην κυριολεξία με μαχαίρια κατόπιν εντολής 
του Λαζίκ.

*Πηγή πληροφοριών : "ΒΑΘΥ ΚΟΚΚΙΝΟ"