"...Στην ιστορική της πορεία η φιλοσοφία γνώρισε δυο βασικές κατευθύνσεις ανάπ-
τυξης - τον υλισμό και τον ιδεαλισμό - και δυο τρόπους ερμηνείας και κατανόησης
του κόσμου - τη μεταφυσική και τη διαλεκτική. Η ιστορία της φιλοσοφίας, στην
ουσία της είναι, ακριβώς, η ιστορία ανάμεσα στον υλισμό και τον ιδεαλισμό
(κατά τον Λένιν ανάμεσα στη γραμμή του Δημόκριτου και του Πλάτωνα)
και ανάμεσα στη διαλεκτική και τη μεταφυσική.
Γνωστότατο είναι πως ο υλισμός γνώρισε διάφορες μορφές. Η πρώτη είναι ο απλοϊ-
κός, αγοραίος υλισμός, συνδεόμενος με την αυθόρμητη διαλεκτική. Η δεύτερη, ανώ-
τερη, είναι ο μηχανικός, μεταφυσικός υλισμός. Αυτές είναι οι προμαρξιστικές μορ-
φές του υλισμού, που παίξανε σημαντικό ρόλο στην πάλη κατά του ιδεαλισμού, αλλά
του έκαναν και αρκετές παραχωρήσεις. Ο ιδεαλισμός γνώρισε, κι αυτός, δυο βασικές μορφές: τον αντικειμενικό και τον υποκειμενικό.
Ο Μαρξ και ο Ενγκελς μελέτησαν κριτικά τη φιλοσοφία από την αρχαιότητα μέχρι
τις μέρες τους, και στάθηκαν ιδιαίτερα στη γερμανική κλασική φιλοσοφία (Καντ -
Χέγκελ - Φόυερμπαχ). Αφομοίωσαν δημιουργικά και αξιοποίησαν ό,τι θετικό στοι-
χείο υπήρχε στους υλιστές, μα και στους ιδεαλιστές. Από τον Φόυερμπαχ π.χ. αξιο-
ποίησαν τον υλισμό, απορρίπτοντας τον ιδεαλισμό και ανθρωπομορφισμό του.
Στο φιλοσοφικό σύστημα του Χέγκελ ανακάλυψαν τη βασική εσωτερική του αντί-
θεση ανάμεσα στο σύστημα (ιδεαλιστικό) και τη μέθοδο (διαλεκτική). Απέρριψαν
το σύστημα (τον ιδεαλισμό) και μετέπλασαν τη διαλεκτική του μέθοδο, παίρνοντας
το λογικό πυρήνα της, την ιδέα της ανάπτυξης με πηγή την πάλη των αντιθέτων.
Ένωσαν όμως οργανικά τον υλισμό με τη διαλεκτική και έτσι γεννήθηκε μια καινού-
ρια ποιότητα, μια ανώτερη, ριζικά διαφορετική μορφή φιλοσοφικής σκέψης και ερ-
μηνείας του κόσμου. Με αυτόν τον οργανικό συνδυασμό ο υλισμός γίνεται διαλεκτι-
κός και η διαλεκτική υλιστική,και γεννιέται η τρίτη ιστορική μορφή του υλισμού, ο μαρξιστικός Διαλεκτικός Υλισμός. Η γένεσή του αποτέλεσε μεγάλη νίκη της
επιστημονικής σκέψης και ολοκληρωτική ήττα του ιδεαλισμού και της μεταφυσικής..."
*Απόσπασμα από άρθρο, το οποίο δημοσιεύθηκε στον Ριζοσπάστη (3 Μάη 1998)
τυξης - τον υλισμό και τον ιδεαλισμό - και δυο τρόπους ερμηνείας και κατανόησης
του κόσμου - τη μεταφυσική και τη διαλεκτική. Η ιστορία της φιλοσοφίας, στην
ουσία της είναι, ακριβώς, η ιστορία ανάμεσα στον υλισμό και τον ιδεαλισμό
(κατά τον Λένιν ανάμεσα στη γραμμή του Δημόκριτου και του Πλάτωνα)
και ανάμεσα στη διαλεκτική και τη μεταφυσική.
Γνωστότατο είναι πως ο υλισμός γνώρισε διάφορες μορφές. Η πρώτη είναι ο απλοϊ-
κός, αγοραίος υλισμός, συνδεόμενος με την αυθόρμητη διαλεκτική. Η δεύτερη, ανώ-
τερη, είναι ο μηχανικός, μεταφυσικός υλισμός. Αυτές είναι οι προμαρξιστικές μορ-
φές του υλισμού, που παίξανε σημαντικό ρόλο στην πάλη κατά του ιδεαλισμού, αλλά
του έκαναν και αρκετές παραχωρήσεις. Ο ιδεαλισμός γνώρισε, κι αυτός, δυο βασικές μορφές: τον αντικειμενικό και τον υποκειμενικό.
Ο Μαρξ και ο Ενγκελς μελέτησαν κριτικά τη φιλοσοφία από την αρχαιότητα μέχρι
τις μέρες τους, και στάθηκαν ιδιαίτερα στη γερμανική κλασική φιλοσοφία (Καντ -
Χέγκελ - Φόυερμπαχ). Αφομοίωσαν δημιουργικά και αξιοποίησαν ό,τι θετικό στοι-
χείο υπήρχε στους υλιστές, μα και στους ιδεαλιστές. Από τον Φόυερμπαχ π.χ. αξιο-
ποίησαν τον υλισμό, απορρίπτοντας τον ιδεαλισμό και ανθρωπομορφισμό του.
Στο φιλοσοφικό σύστημα του Χέγκελ ανακάλυψαν τη βασική εσωτερική του αντί-
θεση ανάμεσα στο σύστημα (ιδεαλιστικό) και τη μέθοδο (διαλεκτική). Απέρριψαν
το σύστημα (τον ιδεαλισμό) και μετέπλασαν τη διαλεκτική του μέθοδο, παίρνοντας
το λογικό πυρήνα της, την ιδέα της ανάπτυξης με πηγή την πάλη των αντιθέτων.
Ένωσαν όμως οργανικά τον υλισμό με τη διαλεκτική και έτσι γεννήθηκε μια καινού-
ρια ποιότητα, μια ανώτερη, ριζικά διαφορετική μορφή φιλοσοφικής σκέψης και ερ-
μηνείας του κόσμου. Με αυτόν τον οργανικό συνδυασμό ο υλισμός γίνεται διαλεκτι-
κός και η διαλεκτική υλιστική,και γεννιέται η τρίτη ιστορική μορφή του υλισμού, ο μαρξιστικός Διαλεκτικός Υλισμός. Η γένεσή του αποτέλεσε μεγάλη νίκη της
επιστημονικής σκέψης και ολοκληρωτική ήττα του ιδεαλισμού και της μεταφυσικής..."
*Απόσπασμα από άρθρο, το οποίο δημοσιεύθηκε στον Ριζοσπάστη (3 Μάη 1998)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου