Στη Θέση 40 των Θέσεων της ΚΕ για το 20ό Συνέδριο του ΚΚΕ, αναφέρεται
ότι «ακόμα και η πιο πρωτοπόρα δράση στους αγώνες δεν δίνει αυθόρμητα
τη δυνατότητα επεξεργασίας και γενίκευσης, δεν μπορεί από μόνη της να βοηθήσει αποτελεσματικά στην ταξική πολιτική συνειδητοποίηση και ωρίμανση». Γιατί ισχύει κάτι τέτοιο;
Η ταξική διαίρεση της καπιταλιστικής κοινωνίας -που έχει τη ρίζα της στην ατομική ιδιοκτησία των κοινωνικών μέσων παραγωγής- συνεπάγεται την αντίθεση των συμφε-ρόντων καταρχήν ανάμεσα στις δύο βασικές τάξεις της καπιταλιστικής κοινωνίας, στην εκμεταλλεύτρια αστική και την εκμεταλλευόμενη εργατική τάξη. Η πάλη αυτή παίρνει πολλές μορφές, από την κατώτερη οικονομική πάλη, η οποία συνίσταται στην πάλη για
τους όρους ζωής και εργασίας της εργατικής τάξης, μέχρι την ανώτερη πολιτική πάλη,
η οποία συνίσταται στην πάλη για την ανατροπή της καπιταλιστικής και την οικοδόμη-
ση της κομμουνιστικής κοινωνίας. Όταν αναφερόμαστε, άλλωστε, στο «εργατικό κίνη-
μα», εννοούμε το σύνολο των μορφών της πάλης της εργατικής τάξης (οικονομική, ιδεο-λογική, πολιτική) απέναντι στην αστική τάξη.
Παρά το γεγονός ότι οι παραπάνω μορφές πάλης δεν διαχωρίζονται με απόλυτο τρόπο μεταξύ τους, συνεπάγονται διαφορετικό βαθμό συνειδητοποίησης. Για παράδειγμα, στα συνδικάτα -τα οποία αποτελούν οργανώσεις της οικονομικής πάλης της εργατικής τάξης- συμμετέχουν εργατικές μάζες με διαφορετικό επίπεδο συνείδησης και προφανώς με δια-φορετικές ιδεολογικές και πολιτικές επιρροές και αντιλήψεις. Το γεγονός αυτό τα καθιστά αδύνατα να χαράσσουν αυτοτελώς πολιτική, παρόλο που η δράση τους αντικειμενικά έχει πολιτικά χαρακτηριστικά, αφού, ανάλογα με το συσχετισμό, κυριαρχεί σε αυτά είτε η αστική πολιτική είτε η εργατική.
Η συμμετοχή των εργαζομένων στην οικονομική πάλη κάθε είδους αποτελεί σημαντικό βήμα για τη συνειδητοποίηση της ταξικής αντίθεσης με την καπιταλιστική εργοδοσία και της δύναμης που απορρέει από την οργανωμένη συλλογική πάλη των εργαζομένων.
Από μόνη της όμως -ακόμα κι αν υιοθετεί ανεβασμένες μορφές πάλης- δεν αρκεί για την ανάπτυξη ταξικής πολιτικής συνείδησης, δηλαδή για τη συνειδητοποίηση της αναγκαι-ότητας ανατροπής της καπιταλιστικής εξουσίας και της αναγκαιότητας και δυνατότητας οικοδόμησης της αταξικής κοινωνίας. Η κατανόηση από το προλεταριάτο της ιστορικής αποστολής του δεν μπορεί να γίνει αυθόρμητα από την αγωνιστική του δράση.
Η αποκάλυψη της «στρεβλής συνείδησης» που αναπτύσσεται στη βάση των καπιταλισ-
τικών σχέσεων παραγωγής προϋποθέτει την ιδεολογική και πολιτική παρέμβαση των κομμουνιστών, προϋποθέτει την ανάδειξη του μηχανισμού της εκμετάλλευσης (της υπεραξίας), της ταξικής φύσης του αστικού κράτους, της ωριμότητας και αναγκαιότη-
τας του σοσιαλισμού - κομμουνισμού και μια σειρά άλλα ζητήματα.
Αυτό γίνεται μέσω της πολύμορφης παρέμβασης του ΚΚ, τόσο αυτοτελώς όσο και προ-σαρμοσμένα στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα. Το ΚΚ συνδέει σε ένα αδιάρρηκτο σύνολο την οικονομική, ιδεολογική και πολιτική πάλη της εργατικής τάξης.
Παρεμβαίνει με στόχο να αποκτά η πάλη της εργατικής τάξης όλο και πιο ανεβασμένα ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά, να στρέφεται όλο και περισσότερο ενάντια στην καπιταλιστική ιδιοκτησία και εξουσία, να προσλαμβάνει χαρακτηριστικά πάλης τάξης απέναντι σε τάξη. Με αυτόν τον τρόπο, συμβάλλει τόσο στην άνοδο της συνέπειας και
της αποτελεσματικότητας της οικονομικής πάλης της εργατικής τάξης (μέσω της κατα-πολέμησης του συντεχνιασμού, της αντιμετώπισης των ελιγμών του αντιπάλου, του ανεβάσματος της μαχητικότητας κ.λπ.) όσο και στην ανάπτυξη της ταξικής πολιτικής συνείδησης στα πιο πρωτοπόρα τμήματά της, στη διεύρυνση της στρατιάς της σοσια-λιστικής επανάστασης.
Σε αυτή του την παρέμβαση, το ΚΚ λαμβάνει υπόψη και το γεγονός ότι η οικονομική
πάλη έχει σήμερα αντικειμενικά πολύ πιο ανεβασμένα πολιτικά χαρακτηριστικά, συγ-
κριτικά με την περίοδο που έκανε τα πρώτα της βήματα. Η ιδεολογική και πολιτική
διαπάλη μέσα στις γραμμές του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος αντικειμενικά οξύνεται στη βάση της όξυνσης της αντίθεσης κεφαλαίου - εργασίας. Η ενίσχυση της ιδεολογικής - πολιτικής διαπάλης στο συνδικαλιστικό κίνημα ενισχύεται ακόμα περισ-
σότερο από το γεγονός ότι σε αυτό, εκτός από το ΚΚ, παρεμβαίνουν σήμερα με οργα-
νωμένο τρόπο και όλα τα αστικά και οπορτουνιστικά κόμματα προς όφελος της μη αμφισβήτησης του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης.
Συμπερασματικά, μπορούμε να πούμε ότι η ανάπτυξη ταξικής πολιτικής συνείδησης
γίνεται στο έδαφος του συνδυασμού της πείρας από την αγωνιστική σύγκρουση με την καπιταλιστική εργοδοσία και εξουσία με την ανάπτυξη επαναστατικής κοσμοαντίληψης.
*Αναδημοσίευση από τη στήλη «Ερώτηση - Απάντηση - 20ό Συνέδριο ΚΚΕ» του «Ριζοσπάστη» της 14ης Φλεβάρη 2017.
ότι «ακόμα και η πιο πρωτοπόρα δράση στους αγώνες δεν δίνει αυθόρμητα
τη δυνατότητα επεξεργασίας και γενίκευσης, δεν μπορεί από μόνη της να βοηθήσει αποτελεσματικά στην ταξική πολιτική συνειδητοποίηση και ωρίμανση». Γιατί ισχύει κάτι τέτοιο;
Η ταξική διαίρεση της καπιταλιστικής κοινωνίας -που έχει τη ρίζα της στην ατομική ιδιοκτησία των κοινωνικών μέσων παραγωγής- συνεπάγεται την αντίθεση των συμφε-ρόντων καταρχήν ανάμεσα στις δύο βασικές τάξεις της καπιταλιστικής κοινωνίας, στην εκμεταλλεύτρια αστική και την εκμεταλλευόμενη εργατική τάξη. Η πάλη αυτή παίρνει πολλές μορφές, από την κατώτερη οικονομική πάλη, η οποία συνίσταται στην πάλη για
τους όρους ζωής και εργασίας της εργατικής τάξης, μέχρι την ανώτερη πολιτική πάλη,
η οποία συνίσταται στην πάλη για την ανατροπή της καπιταλιστικής και την οικοδόμη-
ση της κομμουνιστικής κοινωνίας. Όταν αναφερόμαστε, άλλωστε, στο «εργατικό κίνη-
μα», εννοούμε το σύνολο των μορφών της πάλης της εργατικής τάξης (οικονομική, ιδεο-λογική, πολιτική) απέναντι στην αστική τάξη.
Παρά το γεγονός ότι οι παραπάνω μορφές πάλης δεν διαχωρίζονται με απόλυτο τρόπο μεταξύ τους, συνεπάγονται διαφορετικό βαθμό συνειδητοποίησης. Για παράδειγμα, στα συνδικάτα -τα οποία αποτελούν οργανώσεις της οικονομικής πάλης της εργατικής τάξης- συμμετέχουν εργατικές μάζες με διαφορετικό επίπεδο συνείδησης και προφανώς με δια-φορετικές ιδεολογικές και πολιτικές επιρροές και αντιλήψεις. Το γεγονός αυτό τα καθιστά αδύνατα να χαράσσουν αυτοτελώς πολιτική, παρόλο που η δράση τους αντικειμενικά έχει πολιτικά χαρακτηριστικά, αφού, ανάλογα με το συσχετισμό, κυριαρχεί σε αυτά είτε η αστική πολιτική είτε η εργατική.
Η συμμετοχή των εργαζομένων στην οικονομική πάλη κάθε είδους αποτελεί σημαντικό βήμα για τη συνειδητοποίηση της ταξικής αντίθεσης με την καπιταλιστική εργοδοσία και της δύναμης που απορρέει από την οργανωμένη συλλογική πάλη των εργαζομένων.
Από μόνη της όμως -ακόμα κι αν υιοθετεί ανεβασμένες μορφές πάλης- δεν αρκεί για την ανάπτυξη ταξικής πολιτικής συνείδησης, δηλαδή για τη συνειδητοποίηση της αναγκαι-ότητας ανατροπής της καπιταλιστικής εξουσίας και της αναγκαιότητας και δυνατότητας οικοδόμησης της αταξικής κοινωνίας. Η κατανόηση από το προλεταριάτο της ιστορικής αποστολής του δεν μπορεί να γίνει αυθόρμητα από την αγωνιστική του δράση.
Η αποκάλυψη της «στρεβλής συνείδησης» που αναπτύσσεται στη βάση των καπιταλισ-
τικών σχέσεων παραγωγής προϋποθέτει την ιδεολογική και πολιτική παρέμβαση των κομμουνιστών, προϋποθέτει την ανάδειξη του μηχανισμού της εκμετάλλευσης (της υπεραξίας), της ταξικής φύσης του αστικού κράτους, της ωριμότητας και αναγκαιότη-
τας του σοσιαλισμού - κομμουνισμού και μια σειρά άλλα ζητήματα.
Αυτό γίνεται μέσω της πολύμορφης παρέμβασης του ΚΚ, τόσο αυτοτελώς όσο και προ-σαρμοσμένα στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα. Το ΚΚ συνδέει σε ένα αδιάρρηκτο σύνολο την οικονομική, ιδεολογική και πολιτική πάλη της εργατικής τάξης.
Παρεμβαίνει με στόχο να αποκτά η πάλη της εργατικής τάξης όλο και πιο ανεβασμένα ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά, να στρέφεται όλο και περισσότερο ενάντια στην καπιταλιστική ιδιοκτησία και εξουσία, να προσλαμβάνει χαρακτηριστικά πάλης τάξης απέναντι σε τάξη. Με αυτόν τον τρόπο, συμβάλλει τόσο στην άνοδο της συνέπειας και
της αποτελεσματικότητας της οικονομικής πάλης της εργατικής τάξης (μέσω της κατα-πολέμησης του συντεχνιασμού, της αντιμετώπισης των ελιγμών του αντιπάλου, του ανεβάσματος της μαχητικότητας κ.λπ.) όσο και στην ανάπτυξη της ταξικής πολιτικής συνείδησης στα πιο πρωτοπόρα τμήματά της, στη διεύρυνση της στρατιάς της σοσια-λιστικής επανάστασης.
Σε αυτή του την παρέμβαση, το ΚΚ λαμβάνει υπόψη και το γεγονός ότι η οικονομική
πάλη έχει σήμερα αντικειμενικά πολύ πιο ανεβασμένα πολιτικά χαρακτηριστικά, συγ-
κριτικά με την περίοδο που έκανε τα πρώτα της βήματα. Η ιδεολογική και πολιτική
διαπάλη μέσα στις γραμμές του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος αντικειμενικά οξύνεται στη βάση της όξυνσης της αντίθεσης κεφαλαίου - εργασίας. Η ενίσχυση της ιδεολογικής - πολιτικής διαπάλης στο συνδικαλιστικό κίνημα ενισχύεται ακόμα περισ-
σότερο από το γεγονός ότι σε αυτό, εκτός από το ΚΚ, παρεμβαίνουν σήμερα με οργα-
νωμένο τρόπο και όλα τα αστικά και οπορτουνιστικά κόμματα προς όφελος της μη αμφισβήτησης του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης.
Συμπερασματικά, μπορούμε να πούμε ότι η ανάπτυξη ταξικής πολιτικής συνείδησης
γίνεται στο έδαφος του συνδυασμού της πείρας από την αγωνιστική σύγκρουση με την καπιταλιστική εργοδοσία και εξουσία με την ανάπτυξη επαναστατικής κοσμοαντίληψης.
*Αναδημοσίευση από τη στήλη «Ερώτηση - Απάντηση - 20ό Συνέδριο ΚΚΕ» του «Ριζοσπάστη» της 14ης Φλεβάρη 2017.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου